Achternaam: de Roos
Voornaam: Hotze
Geboren: 24-11-1909
Te: Langezwaag
Overleden: 15-10-1991
Te: Krommenie
Pseudoniem(en): Voor zover mij bekend
heeft H. de Roos niet onder pseudoniem gepubliceerd.
Voor tweedehands boeken |
Ook van H. de Roos |
Raban Internet Antiquariaat |
Klik
hier ! |
Werk:
Proza:
Voor kinderen:
- 1. De schippers van de Kameleon (1948)
- 2. Kameleon, ahoy! (1951)
- 3. Redders met de Kameleon (1952)
- 4. Speurders met de Kameleon (1955)
- 5. De kameleon op volle toeren (1956)
- 6. De Kameleon houdt koers (1958)
- 7. Goede vaart, Kameleon (1958)
- 8. Trossen los, Kameleon (1959)
- 9. De Kameleon in 't zoeklicht (1959)
- 10. De Kameleon opnieuw in actie (1960)
- 11. De Kameleon in de branding (1961)
- 12. Vivat Kameleon! (1961)
- 13. De Kameleon blijft favoriet! (1962)
- 14. De Kameleon wint de prijs (1962)
- 15. De Kameleon brengt geluk (1963)
- 16. Bravo, Kameleon! (1963)
- 17. Vakantie met de Kameleon (1964)
- 18. De Kameleon viert feest (1964)
- 19. Tip top, Kameleon (1965)
- 20. De Kameleon schiet te hulp (1965)
- 21. Trouwe vrienden van de Kameleon (1966)
- 22. De Kameleon staat voor niets (1966)
- 23. Met de Kameleon erop los! (1967)
- 24. De Kameleon altijd paraat (1967)
- 25. De Kameleon slaat zijn slag (1968)
- 26. De kameleon pakt aan! (1968)
- 27. Ruim baan, Kameleon (1969)
- 28. De Kameleon vaart uit! (1969)
- 29. De Kameleon treft doel (1970)
- 30. Volle kracht, Kameleon (1970)
- 31. Met de Kameleon op avontuur (1971)
- 32. De Kameleon maakt schoon schip (1971)
- 33. De Kameleon knapt het op (1972)
- 34. Met de Kameleon vooruit (1972)
- 35. De Kameleon steekt van wal (1973)
- 36. De Kameleon doet een goede vangst (1973)
- 37. De vlag in top voor de Kameleon (1974)
- 38. De Kameleon in de storm (1974)
- 39. Alel hens aan dek, Kameleon! (1975)
- 40. De Kameleon krijgt nieuwe vrienden (1975)
- 41. Op reis met de Kameleon (1976)
- 42. De Kameleon heeft succes (1976)
- 43. De Kameleon vaart voorop (1977)
- 44. Lang leve de Kameleon (1977)
- 45. De Kamleon helpt altijd (1978)
- 46. De Kameleon ruikt onraad (1978)
- 47. De Kameleon geeft vol gas (1979)
- 48. De Kameleon maakt plezier (1979)
- 49. De Kameleon ligt op de loer (1980)
- 50. De Kameleon in het 'goud' (1980)
- 51. De Kameleon houdt stand (1981)
- 52. De Kameleon vaart door (1981)
- 53. De Kameleon gooit het roer om (1982)
- 54. Recht door zee, Kameleon (1982)
- 55. De Kameleon op dreef (1983)
- 56. De Kameleon in woelig water (1984)
- 57. Met de Kameleon voor de wind (1985)
- 58. De Kameleon heeft goed nieuws (1988)
- 59. De Kameleon draagt zijn steentje bij (1989)
- 60. De Kameleon maakt het helemaal (1991)
- 50 Jaar Kameleon (Ruim Baan Kameleon / Volle kracht Kameleon
/ Biografie en Lexicon) (1999)
- Kameleon Omnibus 1 (De Kameleon houdt koers/Goede vaart,
Kameleon/De Kameleon wint de prijs) (2001)
- Kameleon Omnibus 2 (De Kameleon brengt geluk/Ruim baan Kameleon/Volle
kracht, Kameleon) (2001)
- Akkerwoude-serie (3 delen)
- Hiep, hiep, hoera voor Akkerwoude (1949)
- De vrijbuiters van Akkerwoude (1950)
- De zigeuners van Akkerwoude (1950)
Kameleonboeken door andere schrijvers:
- 61. De Kameleon slaat alarm (P. de Roos, 1992)
- 62. De Kameleon stuurloos (P. de Roos, 1995)
- 63. De kameleon op jacht (P. de Roos, 1998)
- De Kameleon vindt de schat (Fred Diks, 2005)
- De Kameleon jaagt op boeven (Fred Diks, 2005)
- De Kameleon gaat op speurtocht (Fred Diks, 2005)
Vertalingen:
Vertaald in het Fries:
- Grutte maten fan de Kameleon (vert. Eildert Duijff)
- De Kameleon hat sukses (vert. Eildert Duijff)
- Op reis mei de Kameleon
- De Kameleon fernimt ûnrie
- Goede feart Kameleon (1995)
- De Kameleon yn 'e braning (1995)
- De skippers fan de Kameleon (vert. Akky van der Veer) (1995)
- De Kameleon bringt gelok (vert. Akky van der Veer) (1995)
Vertaald in het Duits:
- Tigerhai. Volle fahrt voraus (1967)
- Tigerhai grieft ein (1967)
- Tigerhai. Eine falle schnappt zu (1968)
- Tigerhai auf verfolgungsjagd (1969)
- Tigerhai Notruf von see (1970)
- Tigerhai als feuerwehr (1971)
- Tigerhai freund in not (1972)
- Tigerhai Die wundermaschine (1973)
- Tigerhai. Platz und sieg (1974)
- Tigerhai. Den autodieben auf der spur (1975)
- Tigerhai. Sturmfahrt (1976)
In Duitsland verschenen ook een LP en een cassettebandje met
Kameleonverhalen:
- Der Tigerhai (LP)
- Der Tigerhai in seenoot (Cassette)
Tijdschriften:
- In de crisisjaren '30 werkte H. de Roos in een werklozenproject
aan de bouw van de volkshogeschool 'Het Allardsoog' in Bakkeveen.
Ook schreef hij stukjes voor een krant die voor en door deze
werklozen werd gemaakt. H.G.W. van der Wielen en H.D. de Vries
Reilingh (vooraanstaande figuren in het Friese culturele leven)
moedigden hem aan om met schrijven door te gaan.
Diversen: (Zonder
een schijn van volledigheid)
- Het Friese dorp Terherne afficheert zichzelf als Kameleon-dorp
(zie: Links). Het dorp trekt jaarlijks zo'n zestigduizend bezoekers.
- Documentatie auteurs en illustratoren van jeugdboeken, nr.
2 (1980)
- 'De Kameleon op volle toeren' verscheen in 1983 in een uitgave
van de 'Disney Juniorclub'.
- Een bijdrage over H. de Roos in 'Lexicon van de jeugdliteratuur'
door Paul Steenhuis (juni 1993)
- JetMarchau schreef een bijdrage voor het 'Lexicon van de
jeugdliteratuur' over WilliamBell (februari 1994)
- Bouke Oldenhof bewerkte 'De skippers fan de Kameleon' tot
een toneelstuk. Het werd in 1998 gespeeld tijdens het 'Iepenloftspul'
in Oosterwierum.
- Paul Steenhuis, 'Helden zonder zee. Het verhaal achter Nederlands
populairste jeugdboekenserie, de Kameleon' (1998)
- 50 jaar Kameleon, De succesvolste jeugdserie van Nederland.
Jubileumuitgave met: 'Ruim baan, Kameleon' en 'Volle kracht,
Kameleon' en een biografie van Hotze de Roos door Paul Steenhuis
(1999)
- N.a.v. de vijftigste druk van het eerste boek is er een Kameleon-beeldje
uitgegeven, dat Hielke en Sietse in hun Kameleon voorstelt.
- Naar aanleiding van de Kameleonserie zijn twee speelfilms
gemaakt. Regisseur Steven de Jong start in de zomer van 2002
met de eerste opnames. De eerste film werd gebaseerd op het eerste
deel van de Kameleon-serie. De tweede film gaat op 15 juni 2005
in premiere.
- Uit protest tegen het feit dat Steven de Jong zijn film in
het Nederlands opneemt, maakten de Friese Studentenvereniging
Bernlef een Kameleon-verfilming in het Fries. Hieraan werkten
o.a. Hans Wiegel, Ed Nijpels, Ids Postma en Piet Paulusma mee.
Deze veertig minuten durende film was in augustus 2002 acht keer
te zien in Groningen. Daarna verbood uitgeverij Kluitman het
verder draaien van deze 'uit de hand gelopen grap'.
- In 2004 werd er een toneelbewerking van 'De Kameleon' gemaakt
met als titel: 'Kameleon ontvoerd'. In het theater deden gedeeltelijk
dezelfde acteurs mee als in de verfilming.
- 'Speurders met de Kameleon', verteld door Maarten Spanjer
(3 cd's) (2004)
- 'De Kameleon op volle toeren', voorgelezen door Maarten Spanjer
(3 cd's) (2006)
- Het omslag van 'De schippers van de Kameleon'' stond in 2019 op een kinderpostzegel:
Literaire waardering:
- Schoolkinderen uit het Friese Ter Horne schonken hem in 1980
een zilveren pen uit waardering voor de Kameleon-reeks.
- In 1988 gaf De Bijenkorf een Jeugdboeken top honderd aller
tijden uit. 'De Kameleon' stond op de vijfde plaats.
- H. de Roos was een van de tien Nederlandse kinderboekenauteurs
die waren genomineerd voor de Publieksprijs 1991.
De gemeente Zaanstad reikt sinds 2001 jaarlijks de Hotze de
Roosprijs uit aan een debuterende kinderboekenschrijver. Schoolkinderen
uit de gemeente Zaanstad kunnen hiervoor hun stem uitbrengen.
Opmerkingen:
- H. de Roos werd geboren in Friesland, in Langezwaag. Deze
plaats maakt nu deel uit van de gemeente Opsterland.
- H. de Roos was het derde kind in een gezin met vijf kinderen.
- Zijn vader had een bouwbedrijf. Ook was zijn vader een tijd
loco-burgemeester van Opsterland.
- H. de Roos ging na de lagere school naar de ambachtsschool.
- In de jaren dertig verhuisde hij naar Krommenie, waar hij
o.a. aan de Lijnbaan woonde. Hier werkte hij als timmerman bij
de technische dienst van een weverij.
- Tijdens de crisis in de jaren dertig was H. de Roos enige
tijd werkloos. Daarna werkte hij als timmerman bij de technische
dienst van een weverij in Krommenie.
- H. de Roos trouwde in 1937.
- In de jaren veertig schreef hij zijn eerste verhalen. Met
zijn eerste manuscript: 'De tweeling van de dorpssmid' ging hij
naar uitgeverij Kluitman. Deze titel werd veranderd in 'De schippers
van de Kameleon'.
- Vaak wordt gezegd dat het dorpje in de Kameleonverhalen gelijkenis
vertoond met Grouw.
- H. de Roos begon aan één andere serie, spelend
in Akkerwoude (een niet bestaand dorpje). Deze serie had geen
succes en het bleef bij drie delen.
- Hij heeft zelf nooit een boot gehad.
- De prijs van een Kameleon-boek is altijd vrij laag geweest.
De gedachte hierachter was dat een kind zelf het boek moest kunnen
aanschaffen.
- De eerste delen uit de Kameleon-serie zijn herschreven. Veldwachter
Zwart is nu politieagent Zwart.
- Volgens critici ligt er in de serie een breekpunt bij deel
30. 'Daarna werd het allemaal wat minder sprankelend en raakte
het evenwicht tussen humor, spanning en idealistische boodschap
verstoord'.
- Ook de illustraties zijn vernieuwd. De jongens lopen nu op
gymschoenen i.p.v. op klompen. Ook dragen ze geen overall, maar
een spijkerbroek en een trui.
- Het eerste deel van de Kameleon werd geïllustreerd door
Pol Dom. De delen daarna door H. Giesen (deel 2 en 3) en Gerard
van Straaten (broer van de bekende tekenaar/illustrator Peter
van Straaten). De modernere tekeningen zijn van Ruud Hameeteman.
'De kameleon op jacht' is geïllustreerd door George Striemer.
Striemer maakte ook nieuwe illustraties voor 'De Kameleon slaat
alarm' en 'De Kameleon stuurloos'.
- H. de Roos ging in 1974 met pensioen.
- Na de dood van H. de Roos zijn er nieuwe delen verschenen,
geschreven door P. de Roos. Achter dit pseudoniem schuilt Piero
Stanco, de directeur van Uitgeverij Kluitman.
- Vanaf 1948 werden er ruim dertien miljoen Kameleon-boeken
verkocht.
- In 2005 kwamen er weer nieuwe delen. Ze werden geschreven
door de onderwijzer/schrijver Fred Diks. Hij schreef ook o.a.
de serie Koen Kampioen. Hij schreef zijn Kameleonboeken voor
een iets jonger publiek (vanaf zeven jaar). De nieuwe delen zijn
geïllustreerd door de Harmen van Straaten, neef van de eerdere
illustrator Gerard van Straaten.
- In Drachten is er een Openbare Basisschool De Kameleon (Middelwyk
2, 9202 GC Drachten).
Anderen over H. de Roos:
- De traditionele rolpatronen en het archaïsche wereldbeeld
in de serie zijn nogal eens bekritiseerd. Vanaf het vijftigste
deel, De Kameleon in het 'goud' is de serie gaandeweg
moderner geworden. De stad is niet langer een broedplaats van
zedenverwildering, Gerben gaat trouwen en wordt een moderne boer,
in het dorp rijden meer auto's rond. In het zestigste deel De
Kameleon maakt het helemaal zoekt moeder Klinkhamer zelfs
een deeltijdbaan. (Het ABC van de jeugdliteratuur, blz. 415)
- Volwassenen hebben geen hoge dunk van de literaire kwaliteit
van de serie. Wel realiseert men zich dat dit soort boeken kan
aanzetten tot lezen. De Roos: 'In alle onbescheidenheid denk
ik dat zonder de Kameleon-serie veel jongens weinig gelezen zouden
hebben. (Het ABC van de jeugdliteratuur, blz. 415)
- De Kameleon bevat de moderne variant van de vaderlandse zeevaartmythe,
ontdaan van alle zwaar aangezette historische, christelijk-chauvinistische
en koloniale sentimenten. (Paul Steenhuis, Helden zonder zee)
- De Roos schetste een ideaalwereld, met jongens die aan hun
boot-met-automotor hun vrijheid en blijheid ontleenden. De Kameleonschippers
waren twaalf jaar, ze werden veertien, en daarna bleven ze dat
ook. Ze hadden altijd vakantie en meestal scheen de zon. De ideaalwereld
werd overigens niet sprookjesachtig, maar bleef heel realistisch,
want in de serie trekt een stoet van hulpeloze sloebers voorbij,
en die moesten allemaal geholpen worden. Dat wérden ze
ook, want gemeenschapszin staat hoog in het vaandel. (L. Vogelaar,
Reformatorisch Dagblad, 07-10-1998)
Mijn favoriete citaat:
De verstoorde zondagsrust
"Wie springt er nu op zondagmorgen
in de sloot?"
mopperde moeder Klinkhamer kwaad, terwijl ze de natte
plunjes van haar beide zoontjes, Hielke en Sietse, in een teil
deed.
" 't Is me wat moois!" vervolgde ze,
de beide boosdoeners één voor één
streng aankijkend,
"nu zal ik nog op zondag voor jullie moeten wassen.
" "Maar moeder, die sloot was zo breed," verontschuldigde
Hielke zich.
"We konder er eerlijk niet over," hielp Sietse hem.
(Eerste zinnen, eerste deel: 'De schippers
van de Kameleon')
Links:
Terug naar de eerste pagina /homepage
Citaten zoeken op trefwoord
Overzicht van trefwoorden
Citaten zoeken op auteur
Overzicht van auteurs
Overzicht van bibliografieën
Andere interessante internet-bladzijden
Vanaf 04-11-2001
Bronnen o.a.:
- Spectrum Nederlandstalige auteurs (1985)
- Reformatorisch Dagblad (22-11-1991)
- Lexicon van de jeugdliteratuur (juni 1993)
- Joke Linders e.a., Het ABC van de jeugdliteratuur (1995)
- Website Kluitman (zie 'Links')
- Reformatorisch Dagblad (07-10-1998)
©2008 Mats
Beek, Veenendaal
Met dank aan Ruud Vroon