Jo Boer

Profiel

Achternaam: Boer
Roepnaam: Jo
Voornamen: Johanna Maria
Geboren: 04-12-1907
Te: Soerabaja
Overleden: 15-04-1993
Te: Capelle aan de IJssel

Jo Boer (1988)

Pseudoniem(en): Voor zover mij bekend heeft Jo Boer niet onder pseudoniem gepubliceerd.

Voor tweedehands boeken	Ook van Jo Boer
Raban Internet Antiquariaat	Klik hier !

Naar Boven

Werk

Proza

Catherina en de magnolia's: een roman uit Italië (1938)
Wereldtentoonstelling (1939)
Imaginair gesprek (1946)
De vertroosting van het troosteloze (verhalen) (1947)
De erfgenaam (1947)
Melancholie der verzonken jaren (1948)
Beeld en spiegelbeeld (1949)
Kruis of munt (1949)
Een zachtmoedige (1949)
Het legaat en andere verhalen (1991)

Overige non-fictie

Vijftig jaar Opbouw Drenthe, 1926-1976 (1986)

Vertalingen/bewerkingen

Vercors, De wapens der duisternis (1947)
D.H. Lawrence, De eerste Lady Chatterly (1948)
Sartre, De jaren des onderscheids - De wegen der vrijheid Deel I (1949)
Gore Vidal, De vesting en de zoutpilaar (1950)
Sartre, Huis clos

Vertaald

Le mauvais grain (Franse vertaling van 'De erfgenaam' door Gaston Baccara) (1951)

Bloemlezingen

Tonen

Tijdschriften

Jo Boer publiceerde in 'Ruim Baan', 'Nieuwe Drentse Volksalmanak 1977'.

Over Jo Boer

Een bijdrage van Martje Breedt Bruyn over Jo Boer: 'Een komeet die langs de literaire hemel schoot' in 'Schrijfsters in de jaren vijftig', samengesteld door Margriet Prinssen en Lucie Th. Vermij (1991)
Een hoofdstuk: 'De ster uit het fonds van Stols' over Jo Boer in 'Opmars der plagiatoren' van Hans van Straten (1993)
Aad Meinderts, '...enige knoflooknoten, een takje thijm. Kerstmis met Jo Boer' (1994)
'Tussen de coulissen van een grote antieke tragedie. Joost de Vries over 'Kruis of munt' van Jo Boer (1949)' in 'De nieuwe koloniale leeslijst', samengesteld door Rasit Elibol (2021)

Diversen: (Zonder een schijn van volledigheid)

In 1932 werden haar schilderijen tentoongesteld in kunstzaal d'Audretsch in Den Haag.
Jo Boer maakte een grammofoonplaat samen met André Gide.
Jo Boer werkte mee aan de decors van de film 'Rubber'.
Jo Boer verzorgde uitzendingen over kunst en literatuur voor de Radiodiffusion Française.
Een portret (olieverf op paneel) van Jo Boer door E. Eskes-Rietveld, gemaakt in 1989, in 'Schrijversportretten', samengesteld door Sjoerd van Faassen, Pauline Bloemsma en Hester Quist (2010)

Naar Boven

Literaire prijzen

Vijverbergprijs 1948 voor 'Kruis of munt'
Reisbeurs 1951 van het Ministerie van O.K. en W. voor de (toen niet uitgegeven) novelle 'Het legaat'

Naar Boven

Opmerkingen

Jo Boer werd geboren in Nederlands-Indië in een welgestelde koopmansfamilie. Adama van Scheltema was haar oudoom.
Kort na haar geboorte verliet haar vader haar moeder voor een andere vrouw. Als kind van twee verhuisde ze met haar moeder en grootouders naar Den Haag.
Jo Boer had een ongelukkige jeugd en een slechte verhouding met haar moeder (ze heeft haar nooit moeder kunnen noemen). De bittere strijd tussen moeder en dochter is een terugkerend thema in haar werk.
Jo Boer was behalve romanschrijfster ook schilderes. Ze kreeg o.a. schilderles van Chris Lebeau en Jan Toorop.
Ze liep weg van huis en kwam in 1924 in huis bij Charley Toorop (dochter van Jan Toorop) in Amsterdam (Leidsegracht 48). Ook van Charley Toorop kreeg ze schilderles.
Jo ging zich Janna noemen. Ze ging naar Parijs, waar ze als decoratrice werkte in het Nederlands paviljoen op de Koloniale Wereldtentoonstelling. Haar dagboek van die periode vormde de basis voor haar roman 'Wereldtentoonstelling' (1939)
In Den Haag was in 1932 bij d'Audretsch een tentoonstelling van haar pentekeningen en schilderijen. In 1935 volgde er nog een tentoonstelling bij d'Audretsch en ook één bij kunsthandel Santee Landweer in Amsterdam.
Ze vertrok voor anderhalf jaar naar Italië. In Santa Margherita werd ze ernstig ziek. Tijdens die ziekteperiode begon ze (uit verveling) te schrijven.
Haar debuut 'Catherina en de magnolia's' was een groot succes. Het werd geprezen door o.a. Menno ter Braak ('Een vrouwelijke Antoon Coolen op het peil van de jonge Van Schendel').
In 1937 trok ze met haar vriendin Joffer naar Algerije, waar ze elf jaar woonde, waarvan vijf jaar in het woestijndorp Bou Saâdah.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werkte ze voor de Royal Navy. Na de oorlog werkte ze, samen met Joffer, op de Nederlandse ambassade in Parijs.
In 1951 kreeg ze een reisbeurs van tweeduizend gulden voor de (onuitgegeven) novelle 'Het Legaat'. Ze had die novelle ingestuurd onder het motte 'Vaarwel mijn dierbaar vaderland'. Met die tweeduizend gulden voegde ze de daad bij het woord. Pas in 1986 kwam ze (ziek en vervuild) weer terug naar Nederland. Voor Nederland leek ze na 1951 van de aardbodem verdwenen. In 'het Parool' verscheen bijvoorbeeld in 1965 een artikel van Harriët Freezer met als titel: 'Waar is Jo Boer?' Er verscheen ook geen nieuw werk meer.
Ze vertaalde omstreden, openlijk erotische boeken. Hierop kwam in de jaren vijftig veel kritiek.
Ze vertaalde (en werkte ook in het algemeen) nogal slordig.
Uit haar werk spreekt een zeker pessimisme.
Jo Boer werd op 20-04-1993 begraven op de Gemeentelijke Begraafplaats in Den Haag (graf A-II-24).

Handschrift Jo Boer

Naar Boven

Anderen over Jo Boer

Wat weten we werkelijk van haar? Om daar achter te komen heb ik kranteverslagen gelezen over een lezing, die ze in 1948 over zichzelf hield, in Pulchri Studio in Den Haag. Ook heb ik een ooggetuige gehoord die het zich nog levendig herinnerde. Jo Boer was overmatig dik en vrij groot. Die avond had ze zich gehuld in een groen gewaad, dat als een tent om haar heen gedrapeerd was. En zoals ze daar stond met haar armen als rompen en haar hals als een taille, waarboven het hoofd stond met het pientere, knappe gezicht, omgeven door sluikhangend zwart haar, leek ze een soort natuurverschijnsel. Een 'reuzenvrouw' om het modewoord van die dagen te gebruiken, met reuzentalenten. (Harriët Freezer, Parool, 07-10-1965)
Ze was in alles mateloos overdreven: ze bezette een heel huis als ze bij je kwam, ze kon hele dagen huilen,want ze was tegelijk geboren met Rainer Maria Rilke, en dan moest ze ook dagenlang huilen. Een ander noemt haar exuberant vrolijk, sprankelend geestig. Maar haar beste vriend in Parijs toont haar als een schuwe en gesloten vrouw. "Ze was bang voor de hele wereld. Ze wantrouwde iedereen. Ze deed ook niet open als er gebeld werd en ze opende nooit brieven. Dat brengt toch allemaal maar ellende, zei ze dan." Op de vraag hoe ze kon leven en werken was het antwoord, dat Joffer de bumper tussen haar en het leven was. "Ga jij maar lekker liggen huilen," kon die zeggen, "ik regel het wel." (Harriët Freezer, Parool, 21-10-1965)
Rico Bulthuis: Na de oorlog zag ik haar terug als de beroemde schrijfster, kort voor de tijd dat niemand haar boeken meer las. Ze huilde weer eens en zei dat haar vijanden rondbazuinden, dat ze wegens verkwisting onder curatele was gesteld. Ik zei: 'Ik weet het, Lieve Jo, ik heb die recensie ook in de Staatscourant gelezen.' Ze had haar handen voor haar gezicht geslagen om haar verdriet te kunnen verbergen, maar bij mijn woorden bekeek ze mij tussen haar gespreide vingers door, en schaterde het uit. (Floris Mansarde, Altijd kalk in je bed. Literaire anekdoten en curiosa, blz. 16/7)
Deze schrijfster, wier excentrieke persoonlijkheid en veelbewogen leven meer in de publieke belangstelling hebben gestaan dan haar werk. (Betty Notenboom, HN, 04-04-1992)
Haar leven lang heeft zij enthousiast gesproken over de schrijfster Jo Boer en haar roman Kruis of Munt. Die had zij wel vijfmaal gelezen. (Kees van Kooten, over zijn moeder, Annie, blz. 18)

Naar Boven

Mijn favoriete citaat

In het zilverig ochtendlicht van den winterdag
kwamen de contouren der voorwerpen hard en meedogenloos uit voor wat zij waren:
dingen zonder gevoel.
(Jo Boer, Beeld en spiegelbeeld, blz. 88)

Naar Boven