• Home
• Bibliografiëen
• Citaten
• Weblog
• Raban

• Profiel
• Werk
• Opmerkingen
• Anderen Over
• Bronnen

E.H. du Quesne-van Gogh

Profiel

Achternaam: du Quesne-van Gogh
Roepnaam: Lies
Voornamen: Elisabeth Huberta
Geboren: 16-05-1859
Te: Groot Zundert
Overleden: 29-11-1936
Te:Baarn

Pseudoniem(en): E.H. du Quesne-van Gogh gebruikte voor haar eerste werk de naam Theodora.

Wat mijn dichten betreft, ik schreef al vroeg, in den beginne onder den schrijfnaam Theodora naar mijn vader en meest geliefden broeder Theodoor.
(E.H. du Quesne-van Gogh, geciteerd in 'De Parelduiker' (2012/2))

Werk

Poëzie

• Gedichten (1908)
• Kerstrozen (1915)
• Gedichten: IIde bundel (1919)
• Wingerdblâren (1921)
• Latelingen (1928)
• Tijloozen: herfst 1932 (1932)

Proza

• Proza: Langs den oever (1929)

Overig non-fictie

• Opstellen betreffende kinderen en hun opvoeding (1909)
• Vincent van Gogh: persoonlijke herinneringen aangaande een kunstenaar (1910)
• Vincent van Gogh, herinneringen aan haar broeder (heruitgave van 'Vincent van Gogh: persoonlijke herinneringen aangaande een kunstenaar') (1923)

Vertalingen

• Bretonsche volksliederen: bloemlezing uit den bundel Barzaz-Breiz (1906)
• M. Diemer, Meester Josia: een verhaal uit het oude Straatsburg (1911)
• A. de St. Aulaire, De maagd van Neurenberg (1914)
• Hubert Krains, Roggebrood (1927)

Vertaald:

• Persönliche Erinnerungen an Vincent van Gogh (Duitse vertaling van 'Vincent van Gogh: persoonlijke herinneringen aangaande een kunstenaar' door Dorothea van Eendenburg) (1911)
• Personal recollections of Vincent van Gogh (Engelse vertaling van 'Vincent van Gogh: persoonlijke herinneringen aangaande een kunstenaar' door Katharine S. Dreier) (1913)
• 'Vincent van Gogh: persoonlijke herinneringen aangaande een kunstenaar' werd ook in het Italiaans vertaald.
• Persönliche Erinnerungen an Vincent van Gogh (Duitse vertaling van 'Vincent van Gogh: persoonlijke herinneringen aangaande een kunstenaar' door Dorothea van Eendenburg) (1920, 5e druk)

Bloemlezingen

Tonen

Tijdschriften

• E.H. de Quesne-van Gogh publiceerde in 'Zondagsbladen van het Nieuws van den Dag' en in 'De Hollandsche Lelie'.

Over E.H. du Quesne-van Gogh

• Benno Stokvis, 'Nasporingen omtrent Vincent van Gogh in Brabant' (1926)
• Benno Stokvis, 'Lijden zonder klagen. Het tragische levenslot van Hubertina van Gogh' (1969)
• An Weenink-Riem Vis, 'Mijn oma Elisabeth Huberta van Gogh' (2003)
• Nico van Wageningen, 'Het gezin van Gogh. Een familiegeschiedenis in brieven' (2009)
• Mario Molegraaf, ''Ze zeggen dat ik steeds eender zing' - Vincent van Gogh had een dichtende zus' in 'De Parelduiker' (2012/2)
• Willem Jan Verlinden, 'De zussen van Van Gogh' (2016)

Diversen

• Willem Jan Verlinden, 'The Van Gogh sisters' (Engelse vertaling van 'De zussen van Van Gogh' door Yvette Rosenberg en Brendan Monagha) (2021)

Biografische opmerkingen

• E.H. van Gogh is een dochter van dominee Theodorus van Gogh en Anna Cornelia Carbentus en de zes jaar jongere zus van de schilder Vincent van Gogh.
• Ze zat op kostscholen in Leeuwarden en in Tiel, waar ze Engels en Frans leerde. Ze volgde ook een opleiding tot hulponderwijzeres.
• Na het overlijden van haar vader kwam het gezin in financiële moeilijkheden. Zij ging huishoudelijk werk doen bij de Amersfoortse kantonrechter mr. Jean Philippe Theodore du Quesne van Bruckem, wiens vrouw ernstig ziek was.
• Zij raakt zwanger van hem. Om dit buiten de openbaarheid te houden, wilde zij in Engeland bevallen. Ze beviel echter, op reis naar Engeland, op 03-08-1886 in een hotel in Saint-Sauveur-Le-Vicomte in Bretagne van een dochter.
• Deze dochter, Hubertine Normance van Gogh, stonden ze af een een (snoep)winkelierster in dit dorp. Ze bleven maandelijks een financiële vergoeding en af en toe een cadeautje naar Bretagne sturen. Ze hielden het bestaan van deze dochter geheim. Pas op haar sterfbed vertelde ze dit aan haar andere kinderen.
• E.H. van Gogh trouwde, na het overlijden van zijn zieke vrouw, in 1891 met Jean Philippe Theodore du Quesne van Bruckem.
• Na hun huwelijk werden nog vier kinderen geboren.
• Toen haar man was overleden, ging ze naar haar eerste dochter Hubetina in Bretagne en vroeg haar om - als gezelschapsdame - mee naar Nederland te komen. Hubertina wilde dit niet.
• Ze woonde de laatste jaren van haar leven vooral in pensions.
• E.H. du Quesne-van Gogh werd begraven op de Nieuwe Algemene Begraafplaats in Baarn.
• Haar brieven bleven in het familiearchief. Andere zaken gingen naar het Van Gogh Museum of naar het Letterkundig Museum.

Anderen over E.H. du Quesne-van Gogh

• Lies is hier geweest doch ik vond haar werk niet vooruitgegaan - zij heeft nog niet geleerd uit haar oogen te kijken en te maken wat zij werkelijk zag of voelde. Het blijft bij het afgezaagde van ik weet niet welke half sentimenteele half godsdienstige beschouwing. - Doch dat kan door den tijd nog veranderen. (Vincent van Gogh in een brief aan Theo van Gogh, zomer 1884)
• Goedig, och soms wel eens even liefjes of aardig, en meest met een stichtelijk toontje, zijn de versjes, die E.H. du Quesne-Van Gogh zich uit haar Zondagsbladen van het Nieuws van den Dag verzamelde. (Carel Scharten, De Gids, 1909)
• Wij allen, indien wij eenigen aanleg voor mijmeren hebben, kunnen zoo wel eens in de avondlucht staren, in mits we een beetje vaardigheid in rijm en maat bezitten, ons peinzen in dergelijke verzen uitdrukken. Maar de meesten onzer doen dat laatste zelden. Niet omdat we er te traag voor zijn, maar omdat wij weten dat hetgeen Iedereen ziet, eerst poëtische visie wordt, wanneer het gaat door de Dichterziel en eerst kleur en klank krijgt als het vertolkt wordt onder de bezieling der waarachtige aspiratie. En die is het welke ik in dezen bundel ondanks den onvermoeiden dichtlust der schrijfster niet vermag te vinden. (Henri Smissaert, Onze Eeuw, 1909)
• Er zijn geen brieven bekend van Vincent aan zijn zus Elisabeth, noch andersom. Ze wordt wel eens door Vincent in een brief genoemd, maar dan meestal in relatie met andere familieleden. Wel schrijft Lies brieven aan Theo. Tussen de regels door merk je dat Lies de andere zussen en broers wat ontloopt. Ook moppert ze regelmatig dat haar ouders zoveel geld aan Vincent spenderen. Ze is wat ziekelijk waardoor ze regelmatig in huize van Gogh verblijft, waar zus Willemien dan voor haar zorgt. (website Grafstenen krijgen een gezicht)

Mijn favoriete citaat

Droef-hangend al hun schoongetinte loof,
Als hooge luchters, groot, onaangestoken,
Zijn boomen in den nevel weggedoken.
(E.H. du Quesne-van Gogh, November (fragm.), Wingerdblâren, blz. 18)

Bronnen o.a.

• De Parelduiker (2012/2)
• Nedelandse Poëzie Encyclopedie (juli 2016)
• Website van de Koninklijke Bibliotheek (juni 2024)