Paul Snoek
Profiel
Achternaam: Snoek
Roepnaam: Paul
Geboren: 17-12-1933
Te: Sint-Niklaas Waas
Overleden: 19-10-1981
Te: Pittem
Pseudoniem(en): Paul Snoek was het pseudoniem van Edmond André Coralie Schietekat. Het pseudoniem is afgeleid van de naam van zijn moeder: Paula Snoeck.
Voor tweedehands boeken | Ook van Paul Snoek |
Raban Internet Antiquariaat | Klik hier ! |
Werk
Poëzie
- Archipel (1954)
- Noodbrug (300 ex.) (1955)
- Tussen vel en vlees (in eigen beheer, 200 ex.) (1956)
- Aardrijkskunde. Antropografische suite voor naïeve meisjes (1956)
- Ik rook een vredespijp: gedichten 1956 (1957)
- De heilige gedichten 1956-1958 (1959)
- Hercules (1960)
- Richelieu (1961)
- Soldatenbrieven (proza en poëzie in briefvorm, met H.C. Pernath) (1961)
- Renaissance (keuze uit eigen werk) (1963)
- Nostradamus (1963)
- Zwarte muze (1967)
- Gedichten 1954-1968 (1969)
- Gedrichten. Gedokumenteerde aktualiteitspoëzie en/of alternatieve griezelgedichten (1971)
- Gedichten voor Maria Magdalena (1971)
- Gedichten 1954-1970 (1972)
- Frankenstein. Nagelaten gedichten (bibliofiel, 200 ex.) (1973)
- Ik heb vannacht de liefde uitgevonden (1973)
- Winterverhaal (1977)
- Welkom in mijn onderwereld (1978)
- De zangen van Lesbos (bibliofiele uitgave, met Jef van Tuerenhout, 75 ex.) (1981)
- Schildersverdriet (1982)
- Dag mens (in een setje van 6 poëzie-pentbriefkaarten) (1982)
- Verzamelde gedichten (door H. Leus) (1982)
- Vierde gedicht voor Maria Magdalena (bibliofiel, 100 ex.) (1984)
- Niet ons, maar de dichter doet u er een plezier mee (bibliofiel, 10 ex.) (1986)
- Paul Snoek getaaltekend (samengesteld door Herwig Verleyen) (1987)
- Paul Snoek: een keuze uit de poëzie van Paul Snoek (Dichters van nu 2, bloemlezing, samengesteld door Herwig Leus) (1991)
- Zeg het met groente (bibliofiel, papieren zak) (2004)
- Gedichten (2006)
Proza
- Reptielen en amfibieën (1957)
- Soldatenbrieven (proza en poëzie in briefvorm, met H.C. Pernath) (1961)
- Op de grens van land en zee (in opdracht van chemische fabriek L. van der Grinten N.V., teksten bij foto's van Martien Coppens, 1500 ex.) (1964)
- Bultaco 250 cc (1971)
- Kwaak- en kruipdieren (heruitgave van 'Reptielen en amfibieën') (1972)
- Een hondsdolle tijd (1978)
- Verzameld scheppend proza (door H. Leus) (1984)
Brieven
- Achtste brief rondom liefde en dood, gericht tot Milena en Paul Snoek in 'Tien brieven rondom liefde en dood' van Jef Geeraerts (1975)
- Marnix Gijsen, Brief aan Paul (bibliofiel, 10 ex.) (1986)
- 1 brief aan Paul Snoek in 'Gerard Walschap Brieven 1966-1989' (2002)
Vertalingen/bewerkingen
- Paul Snoek vertaalde gedichten van Nazim Hikmet en van Paul Colinet (opgenomen in 'Verzamelde gedichten')
- In het Hongaars vertaald werk van Paul Snoek in 'Kezek dicsérete' (1969)
- 2 in het Engels vertaalde gedichten in 'Post-war Dutch & Flemish Poetry, Poetry Australia', number fifty-two', selected and introduced by R.P. Meijer (1974)
- In het Engels vertaald werk van Paul Snoek in 'Four Flemish poets: Hugo Claus, Gust Gils, Paul Snoeks, Hugues C. Pernath' (1976)
- In the sleep trap: poems (vertaald door Peter Nijmeijer) (1976)
- Gedicht mit Stille geschrieben (vertaald door Siegfried Mrotzek) (1976)
- In het Hongaars vertaalde poëzie van Paul Snoek in 'Nadering = Közeleb: nyolc mai flamand költö: kétnyelvü antológia' (1983)
- 9 gedichten in James Holmes and William Jay Smith, Dutch interior: Postwar Poetry of the Netherlands and Flanders (vertaald door James S. Holmes, John Stevens Wade, Alasdair MacKinnon, Peter Nijmeijer, claire Nicolas White) (1984)
- In het Frans vertaalde poëzie van Paul Snoek in 'Poésie flamande d'aujourd'hui', présentée et traduite par Albert Bontridder (1986)
- In het Servo-Kroatisch vertaald werk van Paul Snoek in 'Malo svedocanstvo ver: poezija = Kleine akte van geloof' (1994)
Bloemlezingen
Tijdschriften
- Enkele sonnetten die hij als scholier schrijft worden gepubliceerd in 'Nieuwe Stemmen', 'De Tafelronde' en in 'Dietsche Warande en Belfort'.
- Paul Snoek was oprichter van Gard Sivik (met Gust Gils, Pernath en Tone Brulin). Van 1955 tot 1957 en van 1959 tot 1961 was hij redacteur.
- In zijn diensttijd is hij redacteur van het legertijdschrijft 'Vici'.
- Paul Snoek was van 1965 tot 1974 redacteur van 'Nieuw Vlaams Tijdschrift'.
- In 1961 verzorgt Paul Snoek een poëzie-kroniek in 'De Vlaamse Gids'.
- Voor het tijdschrift 'Knack' reist hij in juni 1975 naar Israël en schrijft een reisreportage.
- Paul Snoek publiceerde in 'De Gids', 'Minerva', 'Vandaag', 'Yang', 'Podium', 'Proefschrift', 'Maatstaf' en in 'Vooruit'.
Over Paul Snoek
- Een hoofdstuk: 'Temperatuursverschillen' in 'Concurreren met de sterren' van Adriaan Morriën (1959)
- 1 hoofdstuk: 'Humor der experimentelen - Paul Snoek' in 'Voor en na de explosie: Opstellen over poëzie' van Simon Vestdijk (1960)
- 1 hoofdstuk: 'Dichters der synthese' in 'Keurschrift uit de hedendaagse Noord- en Zuidnederlandse letteren' van Willem Brandt (1964)
- Lieve Scheer, 'De poëtische wereld van Paul Snoek. Proeve van close reading' (1966)
- 1 hoofdstuk: 'Vier verzen van Paul Snoek' in 'Lezen en leven: vingerwijzingen en handreikingen' van Th. Govaart (1967)
- Jacques Kruithof, 'Paul Snoek: Onbeschrijfelijk ademhalen' in 'Literair Lustrum 2', samengesteld door Kees Fens, H.U. Jesserun d'Oliveira en J.J. Oversteegen (1971)
- 'De Vlaamse Gids' bracht in 1971 en 1979 een Paul Snoek-nummer.
- 'Paul Snoek: profiel, autobiografie, bibliografie, beschouwingen' (profielreeks 1974)
- Paul de Vree, 'Paul Snoek' (1977)
- 'Schilderwerken van Paul Snoek: cataloog' (1979)
- Een bijdrage over Paul Snoek in 'Kritisch lexicon van de Nederlandstalige literatuur na 1945' door Anne Marie Musschoot (juni 1981)
- Irene van Kerckhoven, 'In antwoord op Uw sterven: gedichten voor Paul Snoek' (1982)
- 'Paul Snoek: ik ben steeds op doorreis' (catalogus) (1983)
- Herwig Leus, 'Ik ben steeds op doorreis, de wonderlijke avonturen van Paul Snoek in Vlaanderen, in Rusland en overal elders ter wereld' (1983)
- 1 hoofdstuk: 'Paul Snoek - Hercules' door Hugo Brems in 'Lexicon van Literaire Werken' (januari 1989)
- Frans Depeuter, 'De zwarte doos van Icarus: een studie over de poëzie van Paul Snoek' (1990)
- 1 hoofdstuk: 'De man in de reus. In memoriam Paul Snoek' in 'Vlaamse leeuwen' van Jeroen Brouwers (1994)
- 1 hoofdstuk: 'Paul Snoek: een aanloop' in 'Brood op de plank. Verzameld Kritisch Proza I' van Adriaan Morriën (1999)
- Hans van de Waarsenburg, 'Voor Paul Snoek. Een eindelijk ter nagedachtenis' (bibliofiel) (2007)
- Een analyse van het gedicht 'als ik geen rood meer heb' van Paul Snoek in 'Zo werkt poëzie! Techniek en thematiek in 60 moderne Nederlandse gedichten' van Lambert Wierenga (2011)
- 1 hoofdstuk: 'De man in de reus. Paul Snoek' in 'Gezichten, gestalten' van Jeroen Brouwers (2011)
- Gerrit Komrij becommentarieert het gedicht 'Gedicht 856' van Paul Snoek in 'Tussen hemel en aarde' (2013)
- Paul Claes bespreekt het gedicht 'Vierde gedicht voor Maria Magdalena' van Paul Snoek in 'De sleutel: vijfentwintig gedichten van Noord en Zuid ontsloten' (2014)
- Carl De Strycker & Yves T'Sjoen (redactie), ''Diep en binnensmonds': over Hercules, Richelieu en Nostradamus van Paul Snoek' (2019)
Diversen: (Zonder een schijn van volledigheid)
- Paul Snoek verzorgde een TV-rubriek in Humo-radio.
- Paul Snoek leest een gedicht op 'Poëzie in het paleis' (lp) (1966)
- 'Requiem' met Pierre Restany en Peter Nijmeijer (1977)
- 1 gedicht: 'Dag mens' op een ansichtkaart van Plint (1982)
- Lucebert maakte in 1983 in het Letterkundig Museum een grote wandschildering, waarin hij 36 literaire citaten verwerkte. Van Paul Snoek is hier terug te vinden 'Dromen is dromen van een spons / die een mooiere spons omhelst / in haar droom'.
- Paul Snoek leest 3 gedichten op 'Ode aan de Nacht. het beste uit De Nacht van de Poëzie', samenstelling Anneke van Dijk en Koen Vergeer (4 CD's, 2005)
- Het gedicht 'De zwemmer is een ruiter' van Paul Snoek staat op een binnenmuur van Zwembad de Zijl in Leiden (Paramaribostraat 66, 2315VK).
Literaire prijzen
- Arkprijs voor het vrije woord 1963
- Driejaarlijkse Staatsprijs voor de Vlaamse poëzie 1969 voor 'De zwarte muze'
- Jan Campert-prijs 1971
- Eugène Baie-prijs 1972
Paul Snoek was lid van de jury voor:
- Poetry International Eregeld 1979, 1980
De stad Sint-Niklaas heeft in 1991 De Paul Snoek Poëzieprijs ingesteld. De prijs bekroont een bundel Nederlandstalige poëzie, verschenen in de voorbije drie jaar (was tot 2001 vijf jaar).
Biografische opmerkingen
- Paul Snoek was dichter, schrijver en schilder, textielfabrikant en aannemer.
- Hij werd geboren in het Oostvlaamse Sint-Niklaas als eerste zoon van de textielfabrikant Omer William Schietekat en Paula Sylvia Snoeck.
- Hij gaat naar school op de nonnenschool Berkenboom en op het St-Jozefinstituut. Hij is een middelmatige leerling. Zijn belangstelling gaat vooral uit naar de natuur en de literatuur.
- Al heel jong (ongeveer 13 jaar) begon hij te schilderen. Dit in navolging van zijn vader.Tijdens de Tweede Wereldoorlog ging zijn vader boerderijen af, om in ruil voor voedsel schilderijen te maken.
- Vanaf het zesde leerjaar (dat hij over moet doen) gaat hij naar een kostschool: het St-Lievenscollege in Antwerpen.
- Hier kreeg hij Nederlands van de dichter Anton van Wilderode, die hem aanmoedigt om te schrijven. Enkele sonnetten worden gepubliceerd in 'Nieuwe Stemmen', 'De Tafelronde' en in 'Dietsche Warande en Belfort'.
- Paul Snoek studeerde vanaf 1953 enkele jaren rechten in Gent. Hij studeert weinig, maar schrijft veel en probeert in deze tijd gedichten gepubliceerd te krijgen. Na een conflict met de redactie van 'De Tafelronde' gaat hij het pseudoniem Paul Snoek gebruiken. In 1956 stopt hij met zijn studie.
- Zijn eerste bundel 'Archipel' kwam uit in 1954.
- In 1957 heeft hij voor het eerst een expositie van zijn schilderwerk, in de Brusselse gallerij 'Taptoe'.
- In juli 1957 moet hij in militaire dienst. Hij wil geen officiersopleiding en moet zijn diensttijd in Duitsland doorbrengen. Hij wordt redacteur van het legertijdschrift 'Vici'.
- Als hij uit dienst komt gaat hij in de fabriek van zijn vader werken.
- Hij ontmoet in 1960 Maria Magdalena Vereecke. In 1961 trouwen ze.
- Hij richt een importmaatschappij op om zijde uit Japan te gaan verhandelen.
- Hij bouwt een huis in Temse. In 1963 wordt hij vader van een tweeling: Jan en Paul. In 1966 volgt een dochter: Sophie.
- In 1965 verkoopt hij zijn huis en aandelen om deel te kunnen nemen aan de kapitaalsverhoging van het paalfunderingsbedrijf 'Atlas'. Dit levert hem financiële en zakelijke moeilijkheden op. In1969 wordt hij hier werknemend verkoopdirecteur.
- In 1967 koopt hij een boerderijtje in Slijpe.
- In 1972 begint hij weer (fanatiek) te schilderen. Hij heeft diverse exposities. Hij verkoopt zoveel werk, dat hij part-time gaat werken bij 'Atlas'.
- In 1975 ontmoet hij Martine Laroye. Hij verlaat vrouw en kinderen en gaat met Martine in Oostende wonen. In 1976 volgt een scheiding en in 1977 trouwt hij met Martine. Ze wonen in Loppem en later in Varsenare.
- In 1975, terug van een reis naar Israël wordt hij full-time schilder. Hij verkoopt echter steeds minder en komt in financiële moeilijkheden. Hij doet PR-werk, wordt antiekhandelaar, opent een bureau voor copywriting en handelt in meubelen.
- In 1981 reist hij driemaal naar Saoedi-Arabië en de Golfstaten.
- Op 19-10-1981 rijdt hij in Egem met zijn nieuwe Alfa Romeo tegen een kraanwagen en is op slag dood. In een interview in 1959 met 'Periscoop' had hij gezegd: 'Sterven achter het stuur van een lichtblauwe racewagen, dat is de mooiste dood.' Zijn Alfa Romeo was zwart. Hij had een blauwe willen hebben, maar daarvoor was een langere wachttijd...
- Er is wel over zelfmoord gespeculeerd, ook omdat Snoek manisch-depressieve buien had en omdat hij in zijn werk en tegen vrienden sprak over het op deze manier sterven.
- Paul Snoek werd op 24-10-1981 begraven op het kerkhof aan de Oudenburgweg in Varsenare in de grafkelder van zijn familie.
- Zijn dichtwerk wordt omschreven als 'ludiek en virtuoos'. Het latere werk is vaak 'parlando-poëzie'. Paul Snoek is niet bij een stroming in te delen. Hij ontwikkelde zich als dichter van romantisch, via agressief en cynisch naar visionair en spottend en tenslotte naar een gelaten pessimistisch dichter.
- 'Verzameld scheppend proza' (1984) bevat twee nooit gepubliceerde romans: 'Goelaski of het verhaal van een zwerver' (geschreven tijdens zijn diensttijd) en 'Onze vriend Caesar' (onvoltooid).
handtekening Paul Snoek
Anderen over Paul Snoek
- Een dichter die in de literatuurgeschiedenis vermoedelijk vlak achter Hugo Claus zal finishen als koploper der Vlaamse experimentelen. (Jacques Kruithof, Paul Snoek: Onbeschrijfelijk ademhalen, in Literair Lustrum 2, blz. 261)
- Het poëtische oeuvre van Paul Snoek baadt in een sfeer van aristokratische verfijning, van oudmodische praal en barokke weelde, van adel en verhevenheid, van plechtstatigheid en sakraliteit. Paul Snoek verschijnt in zijn poëtisch werk als een barok estheet bij wie de verbeelding voortdurend aan de macht is. (Lionel Deflo, De Vlaamse Gids, 1979/2)
- Er is in Paul Snoeks gedichten, hoewel men hem rekent tot de post-experimentelen, weinig experimenteels te ontdekken. (Ik probeer mijn pen, blz. 207)
- Lang geleden, nog in de tijd van het oude noordstation in Brussel, zat ik eens met hem in het heel stijve café Albert. Allemaal plechtige dames, beschaafd strijkje. Snoek roept de garçon en vraagt hem of het orkestje misschien 'Asdamme' wil spelen. Garçon knikt ernstig, begeeft zich naar orkestmeester. Enige konsternatie. Maître d'hotêl duikt op. 'Asdamme', herhaalt Snoek, minzaam en beschaafd. Groeiende konsternatie. Over en weer geloop, zenuwachtig geblader in partituren. Eindelijk schrijdt de orkestmeester naar ons toe. De man zit vreselijk in z'n maag met de situatie, vraagt nadere informatie. 'Asdammetoffejongeszijn' preciseert Snoek. (Hugues C. Pernath in: Jeroen Brouwers, Zachtjes knetteren de letteren, blz. 191)
Mijn favoriete citaat
Ik zweer bij de schoonheid van het nutteloze
en zie het nutteloze van de schoonheid in.
(Alzebraïsch (fragm.), Verzamelde gedichten, blz. 209
Bronnen o.a.
- Bernard Kemp, De Vlaamse letteren tussen gisteren en morgen (1963)
- G.P.M. Knuvelder, Schets geschiedenis Nederlandse letterkunde (1971)
- Liteair Lustrum 2 (1973)
- Lexicon van de moderne Nederlandse literatuur (1978)
- H.J.M.F. Lodewick e.a., Ik probeer mijn pen (1979)
- Verzamelde gedichten (1982)
- Spectrum Nederlandstalige auteurs (1985)
- Winkler Prins lexicon van de Nederlandse letterkunde (1986)
- Prisma van de pseudoniemen (1992)
- Hans Heesen e.a., Waar ligt Poot (1997)
- Schrijvers. 2000 auteurs van de 20e eeuw van A tot Z (2002)
- Behoudens deze steen. Een gids langs schrijversgraven in Nederland en Vlaanderen (2004)
- Website van de Koninklijke Bibliotheek (november 2018)