G.G.T. Rustwijk
Profiel
Achternaam: Rustwijk
Roepnaam: George
Voornamen: George Gerhardus Theodorus
Geboren: 13-12-1862
Te: Paramaribo
Overleden: 17-07-1914
Te: Paramaribo
Pseudoniem(en): George Rustwijk gebruikte het pseudoniem Luci.
| Voor tweedehands boeken | Ook van G.G.T. Rustwijk |
| Raban Internet Antiquariaat | Klik hier ! |
Werk
Poëzie
(herdruk, 2004)
- Matrozenrozen: nagelaten dicht- en andere werken (1915)
Toneel
- Het `Waarom' beantwoord of Het `Wee' ontsluierd voor de Welvaartscommissie (1911)
- G.G.T. Rustwijk schreef kinderoperettes
Overig non-fictie
- Toespraak en bede tot de krulloot gevolgd door antwoord van de krulloot sluitend met een opwekkend woord (iets voor denkers): licht en schaduw (1905)
- Het "Waarom" beantwoord of het "Wee" ontsluierd voor de welvaarts commissie: geïll. onder intervallen van orgel en strijk-muziek / voorgedragen op 19 juni 1911 door Luci (1911)
- Een uitnodiging voor een feest (lezing) (1913)
Bloemlezingen
Over G.G.T. Rustwijk
- D. van Hinte-Rustwijk & G. van Steenderen-Rustwijk, 'Op het spoor van G.G.T. Rustwijk' in 'Oso' (april 1996)
- EEn profiel van G.G.T. Rustwijk in 'Een geschiedenis van de Surinaamse literatuur' van Michiel van Kempen (2002)
- Michiel van Kempen, 'Een geschiedenis van de Surinaamse literatuur, deel1' (2003)
- Mathieu Wijdeven en Miguel Heilbron, 'Vier de afschaffing van de slavernij (zei deze dichter al meer dan honderd jaar geleden)' (podcast van 'De Correspondent')
- Mathieu Wijdeven, 'Een verborgen Surinaamse schat'. (podcast, 4 delen)
Diversen
- 'Matrozenrozen' werd in 2004 in Leiden herdrukt.
- Mathieu Wijdeven en Raoul de Jong 'Het waaom beantwoord', een theatervoorstelling over G.G.T. Rustwijk. Rustwijk was de betovergrootvander van Mathieu Wijdeven. Wijdeven en De Jong kregen er de Toneelschrijfprijs 2022 voor.
Prijzen
- Zijn schilderij 'The Kaietur Falls' werd bekroond als boekomslag.
Biografische opmerkingen
- Rustwijks moeder had nog in slavernij geleefd. Zij overleed een jaar na de afschaffing van de slavernij in Suriname. G.G.T, Rustwijk was toen 2 jaar ourd.
- Zijn vader was (vermoedelijk) een witte plantagehouder.
- G.G.T. Rustwijk groeide op in een weeshuis van de Lutherse kerk in Paramaribo.
- G.G.T. Rustwijk schreef studentikoze gedichten.
- Hij trouwde in 1887 met Paulina Munsel. Zij kregen negen kinderen.
- G.G.T. Rustwijk werkte van 1893 tot 1897 als 'onderwijzer lijn- en ornament teekenen en onderwijzer modelteekenen' aan de Avondschool voor Handwerkslieden van O'Ferrall.
- Hij was bekend door zijn kinderoperettes, vooral voor het toneelgezelschap Thalia.
- Hij maakte ook toneeldecors, bijvoorbeeld voor de opera 'Het pand der goden' van J.N. Helstone.
- In 1901 opende hij de fotostudio 'Het Kroningsatelier' in Paramaribo.
- Hij maakte maandenlange reizen door Frans en Brits Guyana.
- In 1909 opende hij een atelier in Georgetown.
- G.G.T. Rustwijk was voorzitter van de muziekvereniging Philotechnie.
- G.G.T. Rustwijk was directeur van de toneelvereniging Sociable Dramatic Club. Vanaf 1900 was hij directeur van Poyhymnia.
- G.G.T. Rustwijk was lid van het Comité Emancipatieviering 1913.
- De postuum uitgegeven dichtbundel 'Matrozenrozen' geldt als de eerste door een geboren Surinamer geschreven dichtbundel.
- Hij overleed in het miltait hospitaal in Paramaribo.
Anderen over G.G.T. Rustwijk
- Hij was een behendig dichter, die overigens niet bang was voor een stoplap of een elisie als dat zo uitkwam en die evenmin ervoor terugschrok om de strofelengte of de woordvolgorde aan te passen. Hij was een geëngageerd dichter, maar geen poëtische grootheid. (Michiel van Kempen, Een geschiedenis van de Surinaamse literatuur, band 1, blz. 449)
- Rustwijk is een van de eerste Surinaamse kunstenaars en zijn kunst helpt een beeld te schetsen van het Suriname van rond 1900. Zijn kunst maakt inzichtelijk hoe het leven was voor zwarte mensen en mensen van kleur in Suriname, kort na de afschaffing van de slavernij. Ook laat Rustwijks werk zien dat het verzet tegen het kolonialisme een lange traditie kent. (Mathieu Wijdeven, www.literatuurgeschiedenis)
- Rustwijk was zijn tijd ver vooruit met zijn - in kunstvorm verpakte - openlijke kritiek op het Nederlandse koloniale bestuur in Suriname, dat nauwelijks iets deed tegen de armoede en de achterstelling van de zwarte en gekleurde bevolking in het land. (Ianthe Sahadat, Volkskrant, 01-07-2024)
Mijn favoriete citaat
W e e n t ! - W e e n t S u r i n a m e !
Gij moge het vrij doen - laat uwe tranen vloeien voor uwe kinderen - ja slecht! - zeer slecht werd er voor uw fundament gezorgd.
(G.G.T. Rustwijk)
Bronnen o.a.
- Michiel van Kempen, Een geschiedenis van de Surinaamse Literatuur, band 1 (2003)
- Website van de Koninklijke Bibliotheek (juli 2024)
- Volkskrant (01-07-2024)
